ה"ב

טייצ רעד טימ ןבעל

ךאוו רעד ןופ השרפ רעד ףיוא ןעקנאדעג
טנגוי ןוא רעדניק ראפ
תוחיש יד טיול
ן'יבר רעשטיוואבויל ןופ


ורתי תשרפ


(א) ורתי

תמחלמו ףוס םי תעירק ?אבו עמש העומש המ :י"שר טגערפ "ורתי עמשיו" קוספ ן'פיוא
.קלמע

:ןייטשראפ ןעמ ףראד

עמשיו" קוספ ןיא שוריפב ךאד טייטש סע ,"אבו עמש העומש המ" רעווש זיא סאוו
?"םירצממ לארשי תא 'ה איצוה יכ ומע לארשילו השמל םיקלא השע רשא לכ תא..ורתי

:זיא רעפטנע רעד

ראנ טינ רעבא .דיא א ןראוועג זיא ןוא ןעוועג רייגמ ךיז טאה רע .ןידמ ןהכ ןעוועג זיא ורתי
דובכ ןצנאג םעד ןבעגעגקעווא טאה רע ראנ ,ס'הרז הדובע ענייז ןפראוועגקעווא ורתי טאה
ענייש א ןיא ןייז ןופ ןטייקכילמעווקאב יד ןבעגעגקעווא טאה רע .ןידמ ןופ ןהכ רעד ןייז ןופ
.ןדיא יד טימ ןייז וצ רבדמ א ןיא ןעגנאגעגקעווא זיא ןוא הנידמ עטצעזאב

.דיא א ןראוועג זיא ןוא ןעוועג רייגמ ךיז טאה ורתי סאווראפ םעט םעד ראנ טגאז הרות יד
זא ןוא ,ןדיא יד טימ ןאטעג טאה רעטשרעביוא רעד סאוו םיסינ יד טרעהעג טאה רע לייוו
.םירצמ ןופ ןעמונעגסיורא ייז טאה רע

ךיז טאה רע ?ןעמוקעג ורתי זיא סאווראפ ?אבו עמש העומש המ :רעבא טגערפ י"שר
טאה סאווראפ .םעווקאב ןוא דובכב ןבעל ןטראד ןביילב ןוא ,ןידמ ןיא ןייז רייגמ טנעקעג
?רבדמ א ןיא ןעמוק טפראדעג רע

טאה םי רעד .ףוס םי תעירק ןגעוו טרעהעג טאה רע לייוו ,י"שר טרעפטנע םעד ףיוא
טאה קלמע תמחלמ ייב .שינעקורט ןראוועג זיא רעסאוו יד .רוטאנ ןייז ןטיבעג ןצנאגניא
זא ןענאטשראפ ורתי טאה .ןראוועג טגיזאב זיא קלמע ןופ טייקטלאק יד זא טרעהעג ורתי
,ןצנאגניא ךיז ןרעקרעביא ,דובכ ןוא ןטייקכילמעווקאב ענייז ןזאלפא ףראד רע
.רבדמ ןיא ןייגקעווא ןוא טייקטלאק ןייז ןפראווקעווא
(192 'ע ז"טח ש"וקל)

(ב) ורתי

טראוו סאד זא ."ירצמ ןושל יכנא" :שרדמ ןיא טייטש "ךיקלא 'ה יכנא" קוספ ן'פיוא
.ךארפש רעשירצמ רעד ןופ ןראוועג ןעמונעג זיא "יכנא"

:ןייטשראפ ןעמ ףראד

עלא ללוכ תורבדה תרשע יד ןענייז ראפרעד ."הרותה לכ תוללכ" ןענייז תורבדה תרשע יד
ןיא זמורמ ןענייז תווצמ ג"ירת עלא יוו רע טזייוואב ןואג 'ידעס 'רל תורהזא יד ןיא .תווצמ
תויתוא - 620 - ך"רת ןאראפ ןענייז תורבדה תרשע יד ןיא :זמר א ךאנ .תורבדה תרשע יד
.ןנברד תווצמ ןביז ןוא אתיירואד תוצמ ג"ירת ןגעקטנא

זיא "יכנא" .קיד'תוללכ רעמ ךאנ תורבד ייווצ עטשרע יד ןענייז ,אפוג תורבדה תרשע יד ןיא
ראפרעד סאוו .השעת אל תווצמ עלא ללוכ זיא "ךל 'יהי אל" ןוא השע תווצמ עלא ללוכ
אל ןוא יכנא) "םונעמש הרובגה יפמ ךל 'יהי אלו יכנא" סאוו ,הלעמ ערעדנוזאב יד ייז ןבאה
.(ןיילא ןטשרעביוא םעד ןופ טרעהעג רימ ןבאה ךל 'יהי

.הרות עצנאג יד ללוכ "יכנא" זיא ,אפוג רוביד ןטשרע םעד ןיא

ןענייז רעטרעוו ערעדנא עלא .ירצמ ןושל א ראג זיא "יכנא" טראוו סאד זא סע טמוק יוו זיא
!?ירצמ ןושל ןיא זיא טראוו רעד ןוא ,שדוקה ןושל ןיא

:זיא רעפטנע רעד

רע טאה ,הרות ןתמ ייב טגאזעג טאה רעטשרעביוא רעד סאוו טראוו ןטשרע םעד ןיא דלאב
ןריפ ךיז לאז דיא א :זיא הרות ןתמ ןופ תילכת רעד .הרות ןתמ ןופ הנווכ יד ןעוועג זמרמ
קיצעביז יד ןופ םינינע ןיא ךיוא ראנ ,"שדוק ןושל" ןופ םינינע ןיא זיולב טינ ,השודק טימ
.ןכארפש

קינייוו זיא סע :(ןסיוו םע וטסלאז ןגעוו ענייד עלא ןיא זא) "והעד ךיכרד לכב" טייטש סע
ןיא זא ךיז טרעדאפ סע .םירודיה ןוא תורמוח ,ןנברדו אתיירואד תווצמ ןופ םויק רעד
ךיוא לאז ןעמ ,"והעד" ןייז טראד ךיוא לאז ,טלעוו ןופ תושרה ינינע ,(ןגעוו ענייד) "ךיכרד"
.ליוו רע יוו ךיז ןריפ ןוא ןטשרעביוא םעד ןסיוו ןטראד
(892 'ע ג"ח ש"וקל)

(ג) ורתי

ייווצ ךיז ןיא ןקיצנייאראפ תורבדה תרשע יד .תורבדה תרשע יד רימ ןעניייל השרפ רעד ןיא
(רעטייוו יוזא ןוא) ךל 'יהי אלו ,יכנא ,תורבד עטשרע יד .תווצמ טראס ענעדישראפ-טסכעה
עכלעזא ןטלאהטנא ,רעבא תורבד ערעדנא יד .'הב הנומא ןיא םינינע עטספיט יד סיוא ןקירד
טינ טסלאז) "בונגת אל" ןוא (ןענעגראה טינ טסלאז) "חצרת אל" יוו םייוויצ ע'טושפ
.לכש ןכילשטנעמ ןראפ ךילדנעטשראפטסבלעז ןענייז סאוו ,(ןענע'בנג

:זנוא טנרעל תורבדה תרשע יד ןיא טלעטשעגנעמאזוצ ייז טאה רעטשרעביוא רעד סאוו סאד
ךיוא ."בונגת אל" ןוא "חצרת אל" ןייז םייקמ וצ יוו זנוא ןענרעל "ךל 'יהי אל" ןוא "יכנא"
לייוו זיולב טינ ,ןייז םייקמ ייז ןעמ ףראד ךילדנעטשראפטסבלעז ןענייז עכלעוו תווצמ יד
."ךיקלא 'יוה יכנא" ןופ ןראוועג טגאזעגנא ןענייז ייז לייוו ראנ ,יוזא טייטשראפ לכש רעד

תבהא בילוצ זיא ,"יכנא" םעד ןופ "בנגת אל" ןוא "חצרת אל" םעד ןלייטפא לאז ןעמ ביוא
ןוא ! "הוצמ" א ראפ טשטייטעגסיוא טרעוו הריבע ןא זיב ,ןעיירדוצ יוזא ייז ןעמ ןעק ומצע
ינפ ןיבלמה" יוו ,ןפוא ןרעלעדייא ןא ןיא "חצרת אל" :ןופ ןטיהסיוא טינ ךיז ןעמ ןעק רעכיז
רע יוו יוזא זיא ,םיברב רבח ןייז טמעשראפ סאוו רעד) "םימד ךפוש וליאכ םיברב וריבח
"תעד תבינג" יוו ,ןפוא ןרעלעדייא ןא ןיא "בונגת אל" רעדא (טולב ןייז ןסאגראפ טאה
.ןצימיא ןראנפא

א סאוו טפאשביל ענעגייא יד טלעטשראפ דניז עלא ףיוא) "הבהא הסכת םיעשפ לכ לע"
,ןעגיוא ענייז וצ רעגניפ א וצ טגייל שטנעמ א תעשב .(ביל רעייז ןיילא ךיז טאה שטנעמ
עצנאג יד ןלעטשראפ - םע וצ טנעאנ זיא רע סאוו םעד בילוצ - רעגניפ רעניילק רעד טעוו
זיא שטנעמ א) "ומצע לצא בורק םדא" סאוו םעד דצמ זיא יוזא .םע םורא סאוו טלעוו
.ץלא ףיוא ןקעדראפ ומצע תבהא ןייז ןעק ,(ןיילא ךיז וצ טנעאנ

זיא ,דנאטשראפ ןכילשטנעמ בילוצ תווצמ יד םייקמ וצ ךילגעמ ןעוועג טלאוו סע ןעוו וליפא
יד ךיוא .טוט רע סאוו ךאז רעדעי ןיא "יכנא" םעד ןליפ וצ ןדיא א ןופ עבאגפיוא יד רעבא
.טייקכילטעג טימ ןעגנורדעגכרוד ןייז ןפראד ,קידנאטשראפ ןענייז עכלעוו םישעמ עטוג
(889 'ע ג"ח ש"וקל)


Back to "Leben Mit Der Tzeit"